Alışkanlık edinmeye çalışırken kendine iyi davranmak
Yakın dönemde birkaç alışkanlık edinmeye çalıştım, bunların büyük çoğunda daha öncekilerin aksine başarısız oldum. Çünkü izlediğim yöntem; planladığım geleceğe ulaşmak için kendime dayattığım kuralları içeriyordu, kendim için işleri yokuşa sürüyordum.
Bazı kitaplara ön yargımız vardır. Benim de bu konu özelinde epey ön yargılı olduğum Atomic Habits adında bir kitap vardı. Dün o kitabı açtım ve kurcalamaya başladım. Kitaptaki bir örneği kendi hikayemle birleştirip anlatmak istiyorum. Bu yazı aslında bir Twitter flood’uydu ama biraz daha açıp Medium’a da taşımak istedim. Dilerseniz Twitter’a da beklerim, linkini aşağı bıraktım.
Basit bir örnekle gidelim.
Cycflix!?
Ronan Byrne adında bir adam, Netflix izlemekten spora ayıracak vakit bulamayınca, bisikletini bilgisayarına bağlamış ve Netflix’in çalışması için bisiklette belirli bir hıza ulaşmasını zorunlu kılacak bir yazılım üretmiş. Yani kazanmak istediği alışkanlığı mevcut bir alışkanlığıyla birleştirmiş.
Alışkanlık kazanmak için o alışkanlığı daha görünür kılıp mutlu eden şeylerle birleştirirsek hayatımızı değiştirmek daha kolay olur diye düşünüyor, James Clear. Cycflix de bu konuda ekstrem bir örnek.
Clear bunun üzerinden “temptation bundling”i bloguna da taşımış. Bu kavram, yapmak istenilen şeyin, yapılması gereken şeyle birleştirilmesi anlamına geliyor. Mevcut örnekteki sistem şu:
Yapmak istediği: Netflix izlemek
Yapması gereken: Egzersiz
Byren da Arduino bilgisiyle işi çözmüş. Belirli bir hızın altına düşerse Netflix’ten mahrum kalıyor.
Kendine iyi davranmak bunun neresinde?
Yazının başında bahsettiğim o “zorunlu” olma hissi insanı bir süre sonra hayattan zevk alamayacak bir hale getiriyor. Bir alışkanlık edinmeye çalışırken zorundalık yaratmak yerine, konuyu cazip hale getirmek kesinlikle daha kazançlı. Şu iki soruya ve ardındaki düşüncelere bir bakalım:
1) Yapman gerektiği için yapacaksın
2) Yapmanı sağlayacak bir sistem üretelim
Bu iki düşünce arasında dağlar kadar fark var. Ben birkaç yıldır ilk düşünceyi kullanıyordum, 2020'nin sonunda bunu yaparken bir illüzyon içinde olduğumu, sorun yaşadığımı fark ettim. İkinci maddeye de hayatıma dahil ettim. Aksi durumda kendime olana saygımı yitireceğimi düşünüyorum.
İnsan kendine de anlayışlı olmalı.
